Karaś


 

 Na czerwonej tarczy, złoty karaś w pas w towarzystwie trzech złotych gałązek jodłowych z szyszkami ku górze.  Dwie w obszarze głowicy, w słup rzędem w pas, jedna w podstawie, w słup  W klejnocie, z czerwono-złoteej nałęczki,  wyrasta w niebieskim mundurze piechur wybraniecki na wprost: w prawej ręce rusznica, w lewej szabla. Labry czerwone podbite złotym.

Fundacji powyżej opisanego  znaku herbowego, dokonano Roku Pańskiego 2022 dla rodziny Karaś wywodzącej swoje korzenie ze wsi Jedlnia,
Gmina Pionki. Intencją fundatora, ks. Dawida  Karasia jest próba przyczynienia się do wzmocnienia więzi w rodzinie
oraz kultywowania jej tradycji. Znak ten ma pozostać symbolem tożsamości dla współczesnych i przyszłych pokoleń. Uprawnieni do używania tego znaku herbowego są : fundator,  jego rodzeństwo wywodzące się od wspólnego ojca, oraz osoby wymienione w aneksie rejestracyjnym.

Niniejszym potwierdzamy, że herb własny rodziny Karaś, został zarejestrowany pod numerem 120222 w Polskiej Roli Herbowej Nova Heroldia z Jeleniej Góry i podany do publicznej wiadomości poprzez zamieszczenie jego wizerunku w herbarzu tejże roli herbowej.

Genealogia rodowa: Najstarsze źródła poświadczające pochodzenie rodu Karasiów z Puszczy Kozienickiej pochodzą z 2. poł. XVI w. Lustracja województwa sandomierskiego z 1564 r. oraz Inwentarz starostwa radomskiego z 1566 r. wymieniają trzech mieszkańców Jedlni noszących to nazwisko: Jakuba Karasia, maziarza, Tomasza Karasia, robotnika najemnego i Macieja Karasia. W 1582 r. dwóch chłopów z Jedlni zostało powołanych do służby w piechocie wybranieckiej. Jednym z nich był nieznany z imienia Karaś, przodek fundatora w linii prostej. O wybrańcu Karasiu wspomina już Inwentarz starostwa radomskiego z 1596 r. oraz Akt króla Zygmunta III Wazy wydany w Kozienicach 14 kwietnia 1597 r. Wybór ten wpłynął znacząco na przyszłość całego rodu. Karasiowie otrzymali łan ziemi, który traktowali jako swoją dziedziczną własność. W późniejszym okresie nazywano ich sołtysami lennymi. Z tego tytułu byli zwolnieni z odrabiania pańszczyzny. Posiadane przez nich przywileje były wielokrotnie potwierdzane przez władców polskich: Władysława IV Wazę (1633 r.), Jana II Kazimierza (1657), Jana III Sobieskiego (1685) i Augusta II Sasa (1741). Co najmniej od XVII w. Karasiowie wraz z innymi mieszkańcami Jedlni kultywowali tradycje bartnicze regionu, sięgające czasów Jagiellonów. Posiadali wiele barci w całej Puszczy Kozienickiej (od Jastrzębi przez Jedlnię aż po Kociołki). Pobierano od nich dań miodową. Pełnili także rolę ławników i pisarza (notarius iuratus) tzw. prawa obelnego, czyli sądu bartnego opartego o prawo miejscowe, będącego osobliwością prawną w skali całego kraju. Jeden z Karasiów był także strzelcem lasów rządowych. Zmiany społeczno-gospodarcze zachodzące na przełomie XVIII i XIX w. (rozformowanie piechoty wybranieckiej w XVIII w., upadek bartnictwa i regulacja kolonijna wsi w 1. poł. XIX w. oraz uwłaszczenie chłopów w 2. poł.) sprawiły, że ok. 1890 r. przodkowie fundatora przenieśli się z Jedlni do Pionek, które do dzisiaj stanowią centrum życia rodzinnego fundatora i jego bliskich. Objaśnienie herbu: Barwy herbowe, czerwono-złote, będące jednocześnie barwami królewskimi, wskazują na Puszczę Kozienicką, która jako królewszczyzna należała do dóbr ziemskich, będących własnością królewską. Barwy czerwono-złote to także barwy herbowe gminy Pionki, w obrębie której położona jest Jedlnia i Pionki. Barwa złota, przywołująca na myśl miód, symbolizuje dodatkowo tradycje bartnicze regionu kultywowane przez przodków fundatora. Puszczę Kozienicką symbolizują na tarczy herbowej także gałązki jodłowe z szyszkami. Puszcza ta określana była bowiem niegdyś jako Puszcza Jedleńska, od wsi Jedlni, której nazwa etymologicznie wywodzi się od jedliny. Złoty karaś w centrum tarczy obrazuje nazwisko rodowe fundatora, z kolei piechur wybraniecki w klejnocie herbu protoplastę rodu. Piechur ubrany jest w charakterystyczny dla swojej formacji strój (niebieską delię z czerwonymi pętlicami), w rękach zaś trzyma typową dla siebie broń (rusznicę i szablę). Wygląd piechura zgadza się z opisem wybrańca jedleńskiego z 1618 r., który na wojnę wyruszał m.in. z dulią, muszkietem i szablą (Akta prawa obelnego, I, 59). Herb został zaprojektowany a następnie wykonany przez doświadczonego heraldyka, Pana Kamila Wójcikowskiego z Łodzi, autora kilkudziesięciu herbów różnych jednostek samorządowych (m.in. herbu gminy Pionki). Cel ustanowienia herbu: Herb „Karaś” stanowi plastyczne uwieńczenie wieloletnich badań genealogicznych fundatora nad historią jego rodu. Obranie godła rodzinnego ma na celu podtrzymanie pamięci potomnych o pochodzeniu rodu i jego tradycjach, a także wzmocnienie więzi między krewnymi. Nowy herb będzie służył fundatorowi i jego bliskim jako symbol ich wspólnej tożsamości rodowej oraz jako znak identyfikacji wizualnej. Zasady dziedziczenia: Prawo używania niniejszego herbu przysługuje wszystkim osobom spokrewnionym z fundatorem na zasadzie agnacji (poprzez wstępnych męskich noszących to samo nazwisko rodowe), które zachowały nazwisko Karaś (przynajmniej jako człon nazwiska). Prawo to przechodzi również na małżonki mężczyzn uprawnionych do posługiwania się niniejszym herbem, o ile przyjęły nazwisko Karaś (przynajmniej jako człon nazwiska).

W imieniu komisji heraldycznej Polska Rola Herbowa, zatwierdził przewodniczący,  heraldyk Norbert Wacławczyk.